Τ
α ερπετά και τα πτηνά παρουσιάζουν πολλές μορφολογικές ομοιότητες, οι οποίες επέτρεψαν τη συνένωσή τους σε μια ομάδα με το όνομα σαυροψίδια. Η συγκριτική ανατομία και η παλαιοντολογία συμφωνούν ότι τα πτηνά προήλθαν από τα ερπετά.
Τα πτηνά είναι ομοιόθερμα σπονδυλωτά, που το δέρμα τους είναι λεπτό καικαλύπτεται από φτερά. Τα πτηνά έχουν προσαρμοστεί στην πτήση, με εξαίρεση μερικά τα οποία έχασαν αυτή την ικανότητα, όπως η στρουθοκάμηλος. Το πρώτο ζεύγος των άκρων τους έχει μετατραπεί σε όργανα πτήσης, τις πτέρυγες ή φτερούγες. Τα πτηνά που ζουν συνεχώς στον ίδιο τόπο λέγονταικαθιστικά. Αποδημητικά ή μεταναστευτικάλέγονται τα είδη που μεταναστεύουν κατά σμήνη σε θερμότερες περιοχές για να περάσουν τον χειμώνα και επανέρχονται την άνοιξη. Άλλα πτηνά, τα διαβατικά, κατά τις μεταναστεύσεις τους διέρχονται από έναν τόπο και τέλος, τα ενδημικά ζουν συνεχώς σε ορισμένη γεωγραφική περιοχή. Ο τόπος στον οποίο ένα μεταναστευτικό πτηνό γεννά είναι η πατρίδα του. Η μετανάστευση είναι κληρονομικό ένστικτο, οφειλόμενο σε παλιές συνήθειες, όταν εξαιτίας κλιματολογικών ή γεωλογικών δυσμενών μεταβολών του περιβάλλοντος αναγκάζονταν να μετακινηθούν από τη μια περιοχή στην οποία ζούσαν σε άλλη, για την ανεύρεση ευνοϊκών συνθηκών διαβίωσης και κυρίως τροφής.Οι μεταναστεύσεις επιτελούνται κατά ομάδες, αποτελούμενες και από τα δύο φύλα ενός είδους ή από το ένα φύλο ή από άτομα ορισμένης ηλικίας ή από άτομα πολλών ειδών και τα πτηνά ακολουθούν συνήθως την ίδια πορεία.
Ο σκελετός των πτηνών είναι λεπτός αλλά ισχυρός, οστεοποιημένος και στερεός. Τα οστά για να είναι ελαφριά περιέχουν εσωτερικά πολλές κοιλότητες γεμάτες με αέρα, τα καλούμενα πνευματικά οστά, τα οποία συνδέονται με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτελούν συμπαγές και στερεό σύνολο, ικανό να αντιστέκεται στην πίεση του αέρα κατά την ταχεία πτήση.
Τα πουλιά στερούνται δοντιών και χειλιών. Οι γνάθοι καλύπτονται από κεράτινες πλάκες και αποτελούν το ράμφος, το οποίο χρησιμεύει για τη συλλογή ή σύλληψη της τροφής, την τακτοποίηση των φτερών, τη συλλογή, μεταφορά και τοποθέτηση του υλικού της φωλιάς, για την άμυνα και πολλές άλλες εργασίες. Η μορφή του ράμφους έχει σχέση με το είδος της τροφής, με την οποία τρέφεται το πτηνό.Η αίσθηση της όσφρησης είναι ελάχιστα αναπτυγμένη και της γεύσης είναι υποτυπώδης, ενώ η ακοή και η όραση είναι πολύ αναπτυγμένες. Οι οφθαλμοί των πτηνών είναι ισχυρότεροι των θηλαστικών. Το χελιδόνι, το οποίο πετά ταχύτατα, συλλαμβάνει με απαράμιλλη ευστοχία ιπτάμενα έντομα. Τα πτηνά έχουν πέντε φορές μεγαλύτερη διακριτική ικανότητα και οπτική ισχύ από τον άνθρωπο. Επίσης, με το μεγάλο άνοιγμα της κόρης των πτηνών, οι εικόνες καθίστανται φωτεινότερες. Τέλος, εκτός από τα νυκτόβια αρπακτικά, όπως η κουκουβάγια κ.ά., τα οποία έχουν στο πρόσθιο μέρος του κεφαλιού τα μάτια, τα άλλα πτηνά έχουν γωνία ορατότητας αρκετά ευρεία, έως 300 μοίρες, χωρίς να κινούν το κεφάλι τους.Τα πτηνά είναι γνωστά εδώ και 200 περίπου εκατομμύρια χρόνια. Αριθμούν 8.700 περίπου είδη και ο πληθυσμός τους σε όλον τον κόσμο υπολογίζεται σε 100 δισεκατομμύρια περίπου άτομα. Στην Ευρώπη έχουν παρατηρηθεί περίπου 475 είδη πτηνών, ενώ στη χώρα μας απαντάται η συντριπτική πλειοψηφία, 436 είδη, από τα οποία τα 2/3 φτιάχνουν τις φωλιές τους εδώ. Στην Πάρνηθα πιστεύεται ότι είναι παρόντα 131 είδη πουλιών (Αμοργιανιώτης & Χατζηρβασάνης,
