Οι χελώνες ξηράς είναι τα ζωάκια εκείνα που τα τελευταία χρόνια γίνονται όλο και πιο πολύ περιζήτητα. Σήμερα υπάρχουν μόνο 50 είδη χελώνες, που ζουν αποκλειστικά στην ξηρά. Τρέφονται με φυτά και είναι από τα πιο αβλαβή ζώα. Τα πιο γνωστά είδη είναι: η μαυριτανική χελώνα, η χέρμαννη χελώνα και η ελληνική χελώνα.
Οι χελώνες γεννούνται από γονημοποιημένα αβγά και στην αρχή είναι πολύ μικρές και εύθραυστες, αν λάβει κανείς υπ'όψη του ότι το βάρος τους, μόλις γεννηθούν είναι περίπου 10 γραμμάρια. Η εξέλιξη τους είναι γνωστή σε όλους μας, μπορούν να φθάσουν σε πολύ μεγάλα μεγέθη. Το μεγαλύτερο είδος χελώνας της ξηράς στη χώρα μας μπορεί να ξεπεράσει τα 35cm. Ζουν πολλά χρόνια και η διάρκεια ζωής τους συνεπάγεται, την από μέρους μας μακροχρόνια δέσμευση.
Η σεξουαλική ωριμότητα τους ολοκληρώνεται στα 5-8 χρόνια και αυτός είναι ο λόγος που στις μικρές ηλικίες, δεν υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ των δύο φύλων. Οι πρώτες διαφορές αρχίζουν να διακρίνονται σε ηλικία 3 με 4 χρονών. Η αναπαραγωγική περίοδος όμως αρχίζει πολύ αργότερα, σε ηλικία 6-8 ετών για τα αρσενικά και 12-18 για τα θηλυκά. Το μήνα Απρίλιο το θηλυκό γεννά 10-12 αβγά και τα πρώτα χελωνάκια θα δουν το φως της ζωής στα μέσα του Σεπτέμβρη. Στα πρώτα 5 χρόνια της ζωής το κέλυφός τους, είναι ακόμα πολύ μαλακό, πράγμα που το κάνει πολύ ευάλωτο και εύκολη λεία σε διάφορα ζώα όπως αλεπούδες, σκύλους και φίδια.
Οι αρσενικές χελώνες ξεχωρίζουν γιατί αφ'ενός είναι πιο μεγάλες, έχουν μακρύτερη και παχύτερη ουρά, που διπλώνει στα πλάγια, αφετέρου έχουν μία κοιλότητα στο κάτω μέρος του κέλυφους, που δεν έχουν τα θηλυκά. Οι χελώνες ειδικά της ξηράς, παρ'ότι δεν θεωρούνται απειλούμενο είδος, παρουσιάζουν τα τελευταία χρόνια έναν περιορισμό στην εξάπλωση τους, γεγονός που αποδίδεται κατά κύριο λόγο στην καταστροφή των βιοτόπων. Θα πρέπει να τονίσουμε ότι οι χελώνες προστατεύονται από την Ελληνική και την ευρωπαϊκή νομοθεσία και ότι η σύλληψη και θανάτωσή τους τιμωρείται από το νόμο. Οι χελώνες είναι ένα από τα πιο παλιά ζώα που υπάρχουν στη γη, αφού η πρώτη τους εμφάνιση χρονολογείται στα 200 εκατομμύρια χρόνια πίσω.
Το χειμώνα οι χελώνες πέφτουν σε χειμέρια νάρκη και ξυπνάνε την άνοιξη, όταν ο ήλιος αρχίζει να τις ζεσταίνει. Με το που θα ξυπνήσουν είναι ώρα να αρχίσουν να δραστηριοποιούνται. Οι δραστηριότητες που αναπτύσσουν στοχεύουν αφ'ενός αναζήτηση τροφής και αφετερού αναζήτηση συντρόφου. Οι περισσότερες λειτουργίες και κινήσεις τους βασίζονται στο δυνατό αισθητήριο της όσφρησης που διαθέτουν.
Οι χελώνες ξηράς είναι αυστηρά ζώα φυτοφάγα. Στο σπίτι απαιτούν διατροφή πλούσια σε ίνες, με χαμηλή πρωτεΐνη, χαμηλό λίπος, βασισμένη στο χόρτο, για να είναι πάντα υγιείς. Οι χελώνες σε σύγκριση με τα θερμόαιμα θηλαστικά, χρειάζονται μόλις το 1/8 της τροφής για να τραφούν. Αν δέχονται μεγάλες ποσότητες τροφής θα μεγαλώσουν πιο γρήγορα, ενώ παράλληλα θα αντιμετωπίσουν προβλήματα με την καρδιά, τα νεφρά και το συκώτι. Η καλύτερη τροφή για τις χελώνες ξηράς είναι ανάμεικτα φρέσκα λαχανικά, γρασίδι, τριφύλλι. Σε μικρότερη ποσότητα δίνουμε πράσινα φύλλα λαχανικών, ντομάτες, πατάτες.
Υπερβολικές ποσότητες λαχανικών, πλούσιες σε πρωτεΐνη, καλό είναι να αποφεύγονται. Τις εποχές που δεν βρίσκουμε φρέσκα χόρτα, μπορούμε να ταΐζουμε τις χελώνες μας αγριόχορτα αποξηραμένα. Μπορούμε επίσης να μαζέψουμε μία ποσότητα αγριόχορτων, να την απλώσουμε στον ήλιο να ξεραθεί και μετά να την αποθηκεύσουμε σε πάνινο σάκο, έτσι ώστε να μπορούμε να τα κρατήσουμε για μεγάλο χρονικό διάστημα διατροφής.
Οι ασθένειες που παρουσιάζουν οι χελώνες έχουν άμεση σχέση με τη διατροφή και το περιβάλλον που ζουν. Αν εξαιρέσουμε τους μικροτραυματισμούς και τα ατυχήματα που οδηγούν πολλές στο θάνατο, τότε η διατροφή είναι η κύρια αιτία προβλημάτων για τις χελώνες. Η κακή διατροφή, η ελλειπής και η μη ισορροπημένη ευθύνεται για διαταραχές του μεταβολισμού, των οστών και του κέλυφους. Επίσης οι χελώνες υποφέρουν από εντερικά παράσιτα, καθώς και από όλα τα εξωπαράσιτα. Όπως για κάθε ζώο, έτσι και στη περίπτωση των χελωνών, ο κτηνίατρος είναι ο μόνος που μπορεί να σας βοηθήσει σε κάθε πρόβλημα που αντιμετωπίζετε με τη κατοικίδια χελώνα σας
