Η παχυσαρκία του σκύλου ορίζεται ως σωματικό βάρος που ξεπερνά κατά 15% ή και περισσότερο το φυσιολογικό και προκύπτει από τη συγκέντρωση λίπους στους ιστούς.
Προβλήματα υγείας του σκύλου που σχετίζονται με τη παχυσαρκία είναι παθήσεις του μυοσκελετικού και του καρδιαγγειακού συστήματος, η υπέρταση, η αυξημένη συγκέντρωση λίπους στο αίμα και προβλήματα αναπαραγωγής. Επίσης, οι παχύσαρκοι σκύλοι έχουν αυξημένο κίνδυνο χειρουργικών και αναισθητικών επιπλοκών, αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου της ουροδόχου κύστης και των μαστών και μειωμένη αντοχή στη ζέστη.
Αιτιολογία
Η παχυσαρκία στο σκύλο οφείλεται στην πρόσληψη ενέργειας περισσότερης από αυτή που το ζώο χρειάζεται για την κάλυψη των αναγκών του καθώς και στη συνύπαρξη προδιαθεσικών παραγόντων όπως είναι η στείρωση και η κακή διατροφή.
Η στείρωση φαίνεται να προδιαθέτει στην παχυσαρκία του σκύλου λόγω αλλαγής της συμπεριφοράς που προκαλεί. Πολλά ζώα μετά τη στείρωση είναι νωθρά, ασκούνται λιγότερο και τρώνε περισσότερο. Η παχυσαρκία μετά τη στείρωση μπορεί να αποτραπεί με την κατάλληλη διατροφή και την ενθάρρυνση της άσκησης.
Τροφές με μεγάλη περιεκτικότητα σε θερμίδες ή και λίπος, πολύ εύγευστες τροφές και η προσφορά τροφής όλη τη διάρκεια της ημέρας αυξάνουν τον κίνδυνο της παχυσαρκίας.
Κλινικά συμπτώματα
Οι παχύσαρκοι σκύλοι παρουσιάζουν υπερβολική εναπόθεση λίπους γύρω από το λαιμό τους, γύρω από τη βάση της ουράς, κάτω από την κοιλιά τους και μέσα στην κοιλιά τους. Επίσης, μπορεί να εκδηλώνουν δυσκολία στην αναπνοή, μειωμένη αντοχή στην άσκηση, ακράτεια ούρων και κοπράνων και τραύματα κατάκλισης.
Θεραπεία
Αν η παχυσαρκία του σκύλου σχετίζεται με την ύπαρξη υποθυρεοειδισμού ή υπερφλοιοεπινεφριδισμού, ξεκινά θεραπεία για αυτές τις παθήσεις.
Τα προγράμματα απώλειας σωματικού βάρους συνιστούν μία πολύπλευρη προσέγγιση που περιλαμβάνει δέσμευση του ιδιοκτήτη, διατροφικό πλάνο και πρόγραμμα άσκησης. Προκειμένου το ζώο να χάσει βάρος πρέπει η κατανάλωση ενέργειας να είναι μεγαλύτερη από την ενέργεια που προσλαμβάνει μέσω της τροφής. Αυτό επιτυγχάνεται με την αύξηση του χρόνου άσκησης του ζώου και με την προσφορά τροφής μικρής περιεκτικότητας σε λίπος και μεγάλης σε φυτικές ίνες και πρωτεΐνες.
Οι τροφές που στοχεύουν στην απώλεια σωματικού βάρους είναι σχεδιασμένες ώστε να μειώνεται η πρόσληψη ενέργειας αλλά όχι των θρεπτικών συστατικών που είναι απαραίτητα για τη διατήρηση της υγείας του ζώου.
Προκειμένου να επιτευχθεί απώλεια βάρους ο σκύλος, συνήθως, ταΐζεται με τόση τροφή όση είναι απαραίτητη ώστε να διατηρηθεί το ιδανικό σωματικό βάρος που αντιστοιχεί σε αυτό το ζώο. Αυτό επιτυγχάνεται καλύτερα όταν η προσφορά τροφής είναι ελεγχόμενη. Όταν δηλαδή, η τροφή δεν είναι συνεχώς διαθέσιμη στο ζώο.
Μία άλλη προσέγγιση είναι η προσφορά τροφής που αντιστοιχεί σε ενέργεια απαραίτητη για τη διατήρηση του 60% του ιδανικού σωματικού βάρους του ζώου.
Η ουσία dirlotapide είναι εγκεκριμένη από τον FDA για την υποβοήθηση της απώλειας βάρους στο σκύλο. Προκαλεί μείωση του σωματικού βάρους μειώνοντας την όρεξη για πρόσληψη τροφής. Κλινικές μελέτες έδειξαν πως η ουσία είναι ασφαλής αλλά μπορεί να προκαλέσει εμετό σε κάποια ζώα.
Η διατροφή και η άσκηση ελέγχονται ώστε κάθε εβδομάδα να επιτυγχάνεται απώλεια βάρους που αντιστοιχεί στο 1% του σωματικού βάρους του ζώου. Μόλις το επιθυμητό βάρος επιτευχθεί, η διατροφή και η άσκηση προσαρμόζονται ώστε το βάρος αυτό να διατηρηθεί. Μετά την πάροδο κάποιου χρόνου η χορήγηση dirlotapide διακόπτεται και η διατροφή συνεχίζει με δίαιτα συντήρησης και φυσιολογική άσκηση.
Παρακολούθηση
Το σωματικό βάρος του σκύλου πρέπει να παρακολουθείτε κάθε 2 εβδομάδες κατά τη διάρκεια του προγράμματος αδυνατίσματος. Η δίαιτα και η άσκηση πρέπει να ρυθμίζονται ώστε το ζώο να χάνει 1-2% του σωματικού της βάρους κάθε εβδομάδα.
Πολλοί σκύλοι χάνουν βάρος κλιμακωτά: χάνουν αρκετό βάρος τις δύο πρώτες εβδομάδες, δε χάνουν σχεδόν καθόλου βάρος τις επόμενες δύο εβδομάδες, ενώ στη συνέχεια ξεκινούν και πάλι να χάνουν βάρος.
Όταν το επιθυμητό βάρος επιτευχθεί, το σωματικό βάρος πρέπει να ελέγχεται κάθε μήνα προκειμένου να βεβαιώνεται πως παραμένει στα επιθυμητά επίπεδα. Η τροφή συντήρησης συνήθως είναι μία εμπορική τροφή ειδικά σχεδιασμένη για τη διατήρηση του μικρότερου βάρους. Αυτές οι δίαιτες είναι συνήθως μικρότερης περιεκτικότητας σε λίπος και μεγαλύτερης περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες από τις συνηθισμένες τροφές συντήρησης ενήλικων σκύλων. Τροφές που χαρακτηρίζονται <> μπορούν να χρησιμοποιηθούν αλλά δεν είναι τόσο αποτελεσματικές. Οι λιχουδιές δεν πρέπει να ξεπερνούν το 5% των θερμίδων που το ζώο προσλαμβάνει καθημερινά.
